Патрабуем неадкладнага вызвалення Віктара Бабарыкі і ўсіх затрыманых сябраў ягонай ініцыятыўнай групы
Супольная заява беларускіх праваабарончых арганізацый
Мінск, 19 чэрвеня 2020 г.
18 чэрвеня 2020 г. стала вядома аб затрыманні супрацоўнікамі ДФР КГК Рэспублікі Беларусь Віктара Бабарыкі, які вылучаецца ў кандыдаты ў Прэзідэнты Рэспублікі Беларусь а таксама кіраўніка ягонай ініцыятыўнай групы Эдуарда Бабарыкі. Паводле кіраўніка КГК, В. Бабарыка быў затрыманы ў сувязі з тым, што з'яўляўся непасрэдным арганізатарам супрацьпраўнай дзейнасці, спрабаваў ўздзейнічаць на сведкаў, схаваць сляды раней учыненых злачынстваў. Пазней стала вядома, што Генеральнай пракуратурай Рэспублікі Беларусь была ўзбуджаная крымінальная справа па ч.2 і 3 арт. 285 КК (стварэнне злачыннай арганізацыі ці ўдзел у ёй).
Пра падставы для затрымання Эдуарда Бабарыкі афіцыйна не паведамлялася. На дадзены момант вядома, што Віктар і Эдуард Бабарыкі знаходзяцца ў СІЗА КДБ. Раней былі затрыманыя і ўзятыя пад варту сябры ініцыятыўнай групы Віктара Бабарыкі – Святлана Купрэева і Уладзімір Дудараў.
Іх затрыманне стала працягам хвалі рэпрэсій, якія распачаліся ў краіне з моманту абвяшчэння парламентам прэзідэнцкай выбарчай кампаніі. За гэты перыяд сотні грамадзян былі падвергнутыя розным відам рэпрэсій і пераследу: звальненням з працы, адміністрацыйным арыштам і штрафам. Асабліва жорсткім рэпрэсіям былі падвергнутыя члены ініцыятыўных груп па вылучэнні ў якасці кандыдатаў у Прэзідэнты Святланы Ціханоўскай і Віктара Бабарыкі. Так, кіраўнік ініцыятыўнай групы С. Ціханоўскай, блогер Сяргей Ціханоўскі і яшчэ 7 ягоных паплечнікаў былі ўзятыя пад варту ў межах узбуджанай супраць іх крымінальнай справы па арт. 342 КК Рэспублікі Беларусь (арганізацыя групавых дзеянняў, якія груба парушаюць грамадскі парадак ці актыўны ўдзел у іх). Улічваючы ўсе акалічнасці дадзенай крымінальнай справы, праваабрончая супольнасць Беларусі прызнала ўсіх 8 чалавек, уключна з Сяргеем Ціханоўскім, палітычнымі вязнямі. Сама Святлана Ціханоўская заявіла аб паступіўшых прагрозах крымінальнага пераследу і адабрання ў яе непаўнагадовых дзяцей.
Прэзідэнцкая кампанія адбываецца ва ўмовах запалохвання грамадства, пагрозаў і ціску. Дзеючы кіраўнік дзяржавы асабіста неаднаразова пагражаў сваім палітычным апанентам, у тым ліку і Віктару Бабарыку.
Улічваючы дадзеныя акалічнасці, мы прыходзім да высновы, што рэальнымі падставамі крымінальнага пераследу Віктара Бабарыкі і членаў ягонай ініцыятыўнай групы з’яўлюцца палітычныя матывы, скіраваныя на спыненне яго публічнай дзейнасці па вылучэнні яго ў якасці кандыдата ў Прэзідэнты Рэспублікі Беларусь і далейшым удзеле ў выбарах.
Удзел у кіраванні краіны праз працэдуру перыядычных, свабодных і дэмакратычных выбараў з’яўляецца адной са свабодаў, рэаліацыя якой гарантаваная грамадзянам Беларусі, як Канстытуцый, так і міжнарожнымі нормамі ў галіне правоў чалавека, у прыватнасці, Міжнародным пактам аб грамадзянскіх і палітычных правах.
Дзейнасць праваахоўных, судовых ды іншых дзяржаўных органаў, скіраваная на перашкоды ў рэалізацыі гэтай свабоды, а таксама пераслед у сувязі з гэтым, з’яўляецца непрымальным для дэмакратычнага грамадства.
Прадэманстраваныя падыходы следчых органаў да раследавання крымінальнай справы ў дачыненні патэнцыйнага кандыдата ў Прэзідэнты В. Бабарыкі і сябраў яго ініцыятыўнай групы – парушэнне прэзумпцыі невінаватасці, грубае парушэнне права на абарону ды іншыя – падкрэсліваюць неправавы характар дадзеных дзеянняў.
На падставе гэтага, кіруючыся п. 2.1, 3.1 а) Кіраўніцтва аб вызначэння паняцця “палітычны зняволены”, прынятага на ІІІ Беларускім праваабарончым форуме, мы, прадстаўнікі беларускіх праваабрончых арганізацыяй, заяўляем аб прызнанні Віктара Бабарыкі, Эдуарда Бабарыкі, Святланы Купрэевай, Уладзіміра Дударава палітычнымі зняволенымі і патрабауем:
- Неадкладнага вызвалення В. Бабарыкі, Э. Бабарыкі, С. Купрэевай і У. Дударава з-пад варты.
- Забяспячэння В. Бабарыку магчымасці безперашкоднага ўдзелу ў свабодных і дэмакратычных выбарах, заснаваных на прынцыпах роўнай, канкурэнтнай палітычнай барацьбы.
- Адмовы ад выкарыстання метадаў крымінальнага пераследу як інструменту ціску на ўдзельнікаў выбарчай кампаніі.
- Неадкладнага спынення рэпрэсій у дачыненні да грамадзян і непасрэдных удзельнікаў выбарчага працэса, а таксама вызвалення ўсіх палітычных зняволеных.
ПЦ “Вясна”;
РПГА БХК;
Цэнтр прававой трансфармацыі Lawtrend;
РГА "Прававая ініцыятыва”;
Праваабарончая арганiзацыя "Human Constanta";
Экспертна-прававое таварыства «Ініцыятыва FORB»;
Ініцыятыўная група «Ідэнтычнасць і права»;
Асамблея НДА;
Беларускі дом правоў чалавека імя Барыса Звозскава;
ГА “Беларуская асацыяцыя журналістаў”
Заява не мае на мэце падтрымку палітычнай пазіцыі пералічаных асоб, ці асобы якая вылучаецца кандыдатам у Прэзідэнты Рэспублікі Беларусь.